غدد بارتولن، غددی هستند که دراطراف دهانه واژن قرار گرفته اند. این غدد مایعی ترشح می کنند که به روان شدن واژن کمک می کند. ممکن است این غدد بر اثر عوامل مختلفی مسدود شوند و سبب برگشت مایع بع داخل غدد برارتولن شوند. در این زمان است که کیست بارتولن تشکیل می شود. در صورتی که مایع درون این کیست عفونی شود، باعث ایجاد چرک و ملتهب شدن بافت این ناحیه شده و آبسه را سبب می شود. درمان این کیست بسته به میزان درد و عفونی بودن آن بستگی دارد. از جمله از روش های درمانی می توان به آنتی بیوتیک ها برای رفع عفونت، درمان خانگی و یا جراحی جهت تخلیه کیست بارتولن اشاره نمود. درصورتی که می خواهید در خصوص علل و علائم آن اطلاعاتی را کسب کنید، با ما همراه باشید.
چه عواملی سبب بروز کیست بارتولن می شود؟
مجاری بارتولین ممکن است به دلیل آسیب دیدگی یا رشد اضافی پوست مسدود شوند، اما عفونتهای باکتریایی نیز میتوانند سبب ایجاد کیست بارتولن گردند. باکتریهایی که ممکن است این کیست را آلوده کنند شامل نایسریا گونورهآ که باعث بروز بیماری سوزاک میشود و از طریق تماس جنسی منتقل میشود،
کلامیدیا تراکوماتیس که باعث بروز بیماری کلامدیا میگردد و یکی از شایعترین عفونتهای مقاربتی در جهان است.
اشرشیا کلی که یکی از فراوانترین عوامل عفونت دستگاه تناسلی زنان است و ممکن است به عنوان عامل ایجاد کیست بارتولن نیز محسوب شود، و استرپتوکوک پنومونیه که به عنوان عامل ایجاد کننده عفونت در مجاری تناسلی بانوان، خصوصاً زنان باردار، شناخته شده و با بروز کیست بارتولن همراه بوده و همچنین یکی از علل زایمان زودرس و بروز بیماریهایی نظیر مننژیت در نوزادان میباشد.
بیش تر بخوانید => خونریزی های شدید قاعدگی
علائم کیست بارتولن چیست؟
در صورت داشتن کیست بارتولن کوچک و غیر عفونی، ممکن است متوجه آن نباشید و یا ندانید که مربوط به این نوع کیست است. در صورت رشد کیست بارتولن، ممکن است متوجه توده ای در نزدیکی دهانه واژن خود شوید. اگرچه کیست معمولاً بدون درد است، اما می تواند حساس باشد.
عفونت کامل کیست بارتولن می تواند در عرض چند روز اتفاق بیفتد. در صورت عفونی شدن این کیست، ممکن است شاهد علائم زیر شوید :
- یک توده حساس و دردناک در نزدیکی دهانه واژن
- احساس ناراحتی هنگام راه رفتن یا نشستن
- درد هنگام مقاربت
- تب کردن
- کیست بارتولن یا آبسه معمولاً فقط در یک طرف دهانه واژن ایجاد می شود.
کیست های بارتولن در چه افرادی ایجاد می شود؟
کیستهای بارتولین عمدتاً در زنانی ایجاد میشوند که در رده سنی ۲۰ تا ۳۰ ساله هستند. با توجه به عدم فعالیت غدد بارتولین تا بلوغ، بروز این نوع کیست در کودکان بسیار نادر است. به طور کلی، افراد زیر بیشتر در معرض خطر ابتلا به کیستهای بارتولین قرار دارند:
- افرادی که جنسیتی فعال دارند.
- زنانی که پیشتر دچار کیستهای بارتولین شدهاند.
- افرادی که صدمات جسمی در ناحیه آلت تناسلی و واژن را تجربه کردهاند.
- خانمهایی که به عنوان بخشی از جراحی واژن قرار گرفتهاند.
- بروز کیستهای بارتولین پس از یائسگی نیز به عنوان یک وضعیت غیر معمول محسوب میشود.
تشخیص کیست بارتولن چگونه امکانپذیر است؟
جهت تشخیص، پزشک متخصص زنان با انجام معاینه فیزیکی، اندازه و نوع کیست بارتولن را مورد بررسی قرار می دهد و به دنبال علائم عفونی در این کیست ها می گردند. در صورتی که این کیست کیست ترشح داشته باشند، پزشک ممکن است مایع را برای عفونت های مقاربتی یا سایر عفونت های باکتریایی آزمایش کند.
آزمایش های دیگری که برای تشخیص استفاده می شود، به شرح زیر است :
- خانم هایی که بالای 40 سال سن دارند، بهترین متخصص زنان بیوپسی را برای تعیین اینکه فرد دچار سرطان رحم شده یا نه، تجویز می کند. در طول بیوپسی، نمونه کوچکی از بافت این کیست برداشته می شود تا زیر میکروسکوپ با دقت بررسی شود
- در صورتی که پزشک این حس را داشته باشد که ممکن است این کیست سرطانی باشد، جراحی را جهت درمان تشخیص می دهد. اینکه غده بارتولن سرطانی شود، بسیار به ندرت اتفاق می افتد. اما اگر سن فرد بالای 60 سال است، احتمال آن نیز بیش تر خواهد بود.
درمان کیست بارتولن
درمان این کیست به سایز و علائم آن بسیتگی دارد. اگر کیست ها کوچک، بدون درد بودن و عدم عفونت باشند، نیازی به درمان نخواهد بود. در صورت ادامه دار بودن علائم و یا رشد این کیست، احتمال اینکه فرد دچار عفونت و یا آبسه شود، زیاد است. در موارد شدید، حتما باید جراحی صورت گیرد تا تخلیه صورت گیرد.
از جمله روش های درمانی ، می توان به موارد زیر اشاره کرد :
حمام سیتز
چند بار در روز به مدت چند روز در یک وان با 3 تا 4 اینچ آب گرم بنشینید. این می تواند باعث راحتی و بهبودی شود. همچنین می تواند به ترکیدن و تخلیه کیست عفونی به خودی خود کمک کند.
داروهای مسکن بدون نسخه
برای تسکین درد و ناراحتی طبق دستور پزشک، باید داروها را به موقع و به طور منظم مصرف نمایید.
آنتی بیوتیک ها
اگر کیست شما دچار آبسه و یا عفونت شده باشد، ممکن است شما دچار عفونت مقاربتی شده باشید که در این صورت باید آنتی بیوتیک را به طور منظم و طبق دستور پزشک مصرف نمایید.
تخلیه کیست با جراحی
اگر کیست شما بزرگ و عفونی است، ممکن است جراحی برای تخلیه مایع انجام شود. یک لوله کوچک به نام کاتتر در کیست قرار داده می شود. کاتتر معمولاً برای چند هفته در جای خود باقی میماند تا تخلیه کامل شود. کیست با جراحی باز و تخلیه می شود. سپس، جراح لبههای دیواره کیست را بخیه میزند تا یک جیب باز دائمی یا “کیسه” برای تخلیه مداوم ایجاد کند. این اغلب برای کیست بارتولین عود کننده مفید است.
برداشتن غده بارتولین: در موارد بسیار نادری که درمان مؤثر نیست، پزشک ممکن است غدد بارتولین را با جراحی خارج کند.
دکتر مهتاب مرجانی در سال ۱۳۶۷ با رتبه ۱۲ کنکور وارد دانشگاه علوم پزشکی تهران شد. وی درسال ۱۳۷۶ دوره تخصصی زنان، زایمان و نازایی را شروع کرد و از سال ۱۳۸۰ به عنوان متخصص زنان، زایمان و نازایی مشغول به کار شد. دوره تکمیلی لاپاراسکوپی را در محضر دکتر عادل شروین فرا گرفت و دوره های هیستروسکوپی، کلپوسکوپی و کربوکسی تراپی را هم به طور تکمیلی گذراند.
دکتر مرجانی عضو کمیته علمی انجمن زنان و مامایی ایران، عضو انجمن سرطانهای زنان، انجمن طب مادر و جنین و انجمن جراحان درون بین ایران است.
0 دیدگاه