خونریزی در بارداری

خونریزی‌ در اوایل بارداری می‌تواند به دلیل لانه گزینی و یا تغییراتی که دهانه‌ی رحم انجام شده، باشد. این خونریزی‌ها معمولا خفیف بوده و گاهی ممکن است با خونریزی‌های قاعدگی اشتباه گرفته شوند. در اغلب موارد خونریزی‌های خفیف ابتدای بارداری مشکل جدی برای مادر و جنین ایجاد نمی‌کند اما خونریزی‌های شدید می‌تواند نشانه‌ای از سقط جنین و یا بارداری خارج از رحم باشد که باید به سرعت تحت درمان قرار بگیرند. خونریزی‌های اواخر بارداری نیز بنا به دلایل متعددی ممکن است رخ بدهد. در ادامه‌ی این مقاله به برخی دلایل شایع خونریزی در اوایل و اواخر بارداری و همچنین به تعدادی از راهکارهای درمان اشاره خواهد شد.

دلایل خونریزی در اوایل بارداری

خونریزی در بارداری به دلایل مختلفی رخ می دهد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد :

خون ریزی لانه گزینی

در اوایل بارداری ممکن است مقداری خونریزی خفیف به صورت لکه بینی داشته باشید. در اغلب موارد دلیل آن لانه گزینی جنین است. این خونریزی معمولا زمانی که قاعدگی پایان یافته است ایجاد می‌شود.

تغییر در دهانه رحم

بارداری می‌تواند با تغییراتی در دهانه رحم همراه باشد. این تغییرات ممکن است باعث خونریزی‌های خفیف شود. به عنوان مثال ممکن است بعد از رابطه جنسی دچار خونریزی شوید.

سقط جنین

خونریزی‌های شدید در 12 هفته‌ی ابتدای بارداری می‌‌تواند نشانه‌ای از سقط جنین باشد.

در صورتی که بارداری پیش از هفته‌ بیست و چهارم به پایان برسد به آن سقط جنین می‌گویند. یک بارداری از هر پنج بارداری به دلیل سقط جنین به پایان می‌رسد.

اغلب سقط جنین‌ها، پیش از هفته‌ سیزدهم اتفاق می‌افتد که معمولا به دلیل مشکل و یا ناهنجاری‌های کوروموزومی در کودک رخ می‌دهد. بیش‌تر سقط‌ها در 12 هفته‌ اول بارداری رخ می‌دهند و متاسفانه در اکثر موارد هیچ روشی برای پیشگیری وجود ندارد.

علائم سقط جنین که باید به آنها توجه نمائید:

• گرفتگی و درد زیر شکم
• ترشح مایع از واژن
• خارج شدن بافت از واژن
• از بین رفتن علائم بارداری

حاملگی خارج از رحم

حاملگی خارج از رحم هنگامی اتفاق می‌افتد که جنین در مکانی غیر از رحم (اغلب در لوله فالوپ) لانه گزینی و شروع به رشد کند. حاملگی خارج از رحم معمولا با خونریزی‌های شدید و خطرناک همراه است و باید به صورت اورژانسی تحت درمان قرار بگیرد. در صورت عدم درمان ممکن است جان مادر به خطر بیفتد.

علائم حاملگی خارج از رحم

• درد در قسمت انتهای شکم
• خونریزی واژینال که با ترشجات رقیق و قهوه‌ای رنگ همراه است.
• درد در ناحیه‌ شانه‌ها
• احساس ناراحتی هنگام دفع مدفوع و یا ادرار

چه عللی سبب خونریزی در دوران بارداری می شود؟

از عواملی که سبب خونریزی در بارداری می شوند، می توان به موارد زیر اشاره کرد :

شروع زایمان

زمانی که پلاک‌های مخاطی تشکیل شده در دهانه‌ی رحم از بین بروند با خونریزی‌های خفیفی همراه خواهد بود. این خونریزی می‌تواند علامتی از شروع باردرای در چند روز آینده باشد.

جدا شدن جفت

جدا شدن جفت یک وضعیت اورژانسی است که نیاز به مداخلات فوری پزشکی دارد. زمانی که جفت از دیواره‌ی رحم جدا شود علاوه بر خونریزی ممکن است منجر به درد معده نیز شود. در این موارد پیشنهاد می‌شود که برای نجات جان کودک، زایمان به صورت سزارین انجام شود.

عفونت

برخی از عفونت‌هایی که در طی دوران بارداری ایجاد می‌شود می‌توانند منجر به خونریزی واژینال در اواخر بارداری شوند.

جفت سرراهی

زمانی که جفت در قسمت پایین رحم قرار می‌گیرد می‌تواند منجر به بروز خونریزی‌های واژینال شود.

تشخیص علت خونریزی در بارداری

روش‌هایی که برای تشخیص خونریزی در بارداری استفاده می‌شوند عبارتند از :

1. پرسشنامه‌ی بالینی: پرسشنامه‌های خاصی وجود دارند که به طور دقیق نشان‌دهنده‌ی نوع خونریزی و شدت آن در بارداری می‌باشند.
2. آزمون‌های خون: انجام آزمون‌های خون مانند تست‌های CBC (Complete Blood Count) و آزمون‌های سطوح هورمون‌های خاص می‌تواند به تشخیص خونریزی کمک کند.
3. الکتروکاردیوگرافی (ECG): این آزمون برای ارزیابی فعالیت قلب و ضربان قلب در صورت وقوع خونریزی مفید است.
4. آنالیز ادرار: انجام آزمون ادرار برای تشخیص خونریزی در بارداری مهم است، زیرا خونریزی ممکن است منشأی دیگری نیز داشته باشد.
5. سونوگرافی: این روش تصویربرداری امکان ارزیابی وضعیت رحم و جنین در صورت خونریزی فراهم می‌کند.
6. آمنیوسنتز: در صورت شکّ خونریزی‌های داخل رحمی، این روش برای بررسی مایع آمنیوتیک و وضعیت جنین مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به هر حال، در صورت خونریزی و یا هر علامتی از مشکلی در بارداری، مهمترین کار این است که سریعا با پزشک خود تماس بگیرید تا ارزیابی و درمان مناسب انجام شود.

خونریزی دوران بارداری چگونه درمان می شود؟

جهت درمان خونریزی در بارداری، روش های مختلفی وجود دارد. در این قسمت به برخی از روش های درمانی اشاره خواهیم کرد :

ختم بارداری

در مواردی که سقط جنین و یا بارداری خارج از رحم رخ داده باشد چاره ای جز ختم بارداری وجود ندارد. با توجه به علت خونریزی معمولا بیمار به مدت چند روز و یا چند هفته باید در بیمارستان بستری باشد.

زایمان سزارین

در برخی موارد مانند وجود جفت سر راهی و یا جدا شدن جفت از دیواره‌ی رحم لازم است تا زایمان زودتر از موعد اصلی انجام شود. در واقع جهت نجات جان جنین چاره‌ای جز زایمان سزارین باقی نمی‌ماند.

دارو درمانی

خونریزی‌ در اوایل بارداری می‌تواند به دلیل لانه گزینی و یا تغییرات دهانه‌ رحم باشد. این خونریزی‌ها معمولا خفیف بوده و گاهی ممکن است با خونریزی‌های قاعدگی اشتباه گرفته شوند. در اغلب موارد خونریزی‌های خفیف ابتدای بارداری مشکل جدی برای مادر و جنین ایجاد نمی‌کند اما خونریزی‌های شدید می‌تواند نشانه‌ای از سقط جنین و یا بارداری خارج از رحم باشد که باید به سرعت تحت درمان قرار بگیرند.

کلام آخر

پس از اطلاع از بارداری باید نسبت به هر نوع خونریزی واژینال حساس باشید. حتی اگر خونریزی به صورت لکه بینی باشد باید در اولین فرصت به بهترین متخصص زنان مراجعه نمائيد تا دلیل خونریزی و یا لکه بینی بررسی شود. همان طور که اشاره شد در برخی موارد ممکن است هیچ مشکل جدی وجود نداشته باشد اما گاهی اوقات نیز ممکن است شرایط اورژانسی وجود داشته باشد که تهدید کننده‌ی زندگی جنین و یا مادر است. با تشخیص و درمان به موقع می‌توانید بارداری خود را با سلامت به انتها برسانید.