آیا با داشتن دیابت بارداری، انجام زایمان طبیعی امکام پذیر است؟

دیابت بارداری یکی از نگرانی های مادران باردار است و یکی از متداول ترین سوالات در این زمینه دیابت و زایمان است. مادرانی که در  دوران بارداری به دیابت مبتلا می شوند، با انجام مراقبت های ساده و رعایت برخی نکات می توانند دیابت بارداری بعد از زایمان را کنترل کنند، بدون تاثیر در سلامتی نوزاد.
البته وجود دیابت در بارداری و البته برخی بیماری های دیگر در مادران باردار باعث ایجاد شرایط ویژه ای می شود که زایمان طبیعی در این شرایط ممکن است مناسب نباشد و می تواند خطراتی به همراه داشته باشد. بیماری های قلبی و فشار خون بالا نیز در کنار دیابت نیاز به زایمان سزارین دارند.

دیابت بارداری و زایمان

در دوران بارداری دیابت می تواند به دو شکل مشاهده شود. در مورد اول مادر از پیش از بارداری خود به یکی از انواع دیابت مبتلا بوده است و در این دوران نیاز به مراقبت های ویژه دارد. در مورد دیگر ایجاد دیابت در دوران بارداری است که در روزهای ابتدایی پس از بارداری قابل تشخیص است. هر دو حالت دیابت در دوران بارداری خطرساز است و باید به خوبی کنترل شود. این مسئله می تواند برای جنین و مادر پس از تولد مشکلات جدی ایجاد کند. اما نیاز به نگرانی ندارد و قابل کنترل است. در بیشتر موارد ابتلا به دیابت بارداری در مادران امکان زایمان به صورت طبیعی نیست و زایمان سزارین توصیه می شود. در ادامه می توانید مقاله بارداری پرخطر را بخوانید.

چرا زایمان طبیعی میسر نیست؟

نوزادان در مادران مبتلا به دیابت بارداری معمولا درشت تر هستند و این مسئله زایمان را با مخاطراتی همراه می کند. این مسئله گاهی باعث ایجاد زایمان زودرس می شود. زایمان واژینال با وجود درشت بودن نوزاد ممکن است باعث آسیب به کانال زایمان شود و یا به شانه ها و ترقوه های نوزاد آسیب وارد کند. در این شرایط بهترین انتخاب زایمان سزارین است که در ان نوزاد و مکادر هر دو سالم می مانند و دچار آسیب نمی شوند.

دیابت بارداری و سزارین

زایمان سزارین یک نوع جراحی است که به جای زایمان طبیعی از طریق واژن استفاده می شود. داشتن دیابت بارداری به سادگی دلیلی برای انجام سزارین نیست، اما ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما (متخصص زنان و زایمان) ممکن است دلایل دیگری برای انتخاب زایمان سزارین داشته باشد، مانند تغییرات در سلامت شما یا سلامت نوزاد در طول زایمان.

این افسانه که زنان مبتلا به دیابت نمی توانند بچه دار شوند تقریباً منقرض شده است. اهمیت مراقبت های دوران بارداری برای زنان مبتلا به دیابت از اهمیت بالایی قرار دارد. در نتیجه، زنان بیشتری نسبت به قبل صاحب نوزادان سالم می شوند. با این حال، 45 تا 70 درصد از این حاملگی ها به سزارین منجر می شود. محققان دانشگاه لیورپول اخیرا دریافته اند که زنان مبتلا به دیابت “اختلال انقباض رحم” دارند. این بدان معنا است که حتی اگر ساعت ها فشار بیاوریم، ممکن است برخی از آنها هرگز موفق نشوند.

عوارض دیابت بارداری بر روی جنین

همانطور که گفته شد نوزادانی که از مادران مبتلا به دیابت به دنیا می آیند معمولا بزرگ تر از سایر نوزادان هستند و احتمال زایمان زودرس را افزایش می دهد. این به دلیل افزایش مایع آمنیوتیک در رحم است که موجب کشش رحم می شود. این مسئله همچنین باعث افزایش خونریزی مادران بعد از زایمان می شود. در چنین شرایطی زایمان طبیعی می تواند آسیب های عصبی برای نوزاد ایجاد نماید.

وجود دیابت در دوارن بارداری مشکلاتی را نیز برای نوزادان پس از تولد ایجاد می کند. یکی از این موارد قند خون پایین در نوزادان است. نوزاد در دوران جنین و در بدن مادر به دریافت میزان بیشتری گلوکز عادت کرده است و میزان انسولین بیشتری در بدن جنین تولید می شود. پس از تولد با وجود مقادیر بیشتر انسولین در خون نوزاد قند خون کاهش می یابد. همچنین دیابت بارداری می تواند از تکامل ریه ها جلوگیری کند و نوزاد پس از تولد با مشکلات تنفسی مواجه شود. زردی نوزاد نیز از نتایج دیابت بارداری است. همچنین مشکلات ساختاری دیگری که برای نوزادان ایجاد می شود می توان به ضخیم شدن عظله قلب بین بطن ها نیز اشاره کرد.

دیابت بارداری و مرگ جنین

دیابت 1 تا 2 درصد بارداری ها را تحت تاثیر قرار می دهد و یک عامل خطر اصلی برای بسیاری از عوارض بارداری است. زنان مبتلا به دیابت تقریبا پنج برابر بیشتر احتمال دارد که مرده زایی داشته باشند و سه برابر بیشتر احتمال دارد نوزادانی داشته باشند که بیشتر از چند ماه اول زنده نمانند. دیابت همچنین می‌تواند مانع از رشد طبیعی نوزادان شود. آنها یا خیلی کوچک (محدودیت رشد جنین (FGR)) یا خیلی بزرگ (ماکروزومی) به دنیا می‌آیند که هر دو به طور چشمگیری خطر مرده‌زایی را افزایش می‌دهند.

نوزادانی که به درستی در رحم رشد نمی کنند، چه خیلی بزرگ و چه خیلی کوچک، در آینده در معرض خطر بیماری های جدی مانند چاقی یا دیابت هستند. سطوح بالای گلوکز خون با ناهنجاری‌هایی در رشد جنین مرتبط است، اما رابطه بین سطوح گلوکز خون در مراحل مختلف بارداری و چگونگی ارتباط آن با رشد و عملکرد جفت به خوبی شناخته نشده است.

توزیع اندازه رگ‌های خونی در جنین با زنان مبتلا به دیابت در مقایسه با زنان بدون دیابت متفاوت است. تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که رگ‌های بزرگ‌تری در جفت‌های مبتلا به دیابت وجود دارد و تعداد عروق کوچک‌تر کمتر است. این بسیار مهم است، زیرا این عروق کوچک هستند که مواد مغذی و ضایعات متابولیک را بین جفت و نوزاد منتقل می‌کنند.

تشخیص و کنترل دیابت بارداری

در  روزهای ابتدایی بارداری وجود دیابت بارداری تشخیص داده می شود. پزشکان معمولا استراحت مطلق را توصیه می کنند و با تجویر برخی دارو ها سعی در کنترل فشار خون و قند خون می نماید.  بهتر است این مراقبت ها را به درستی انجام دهید و دارو ها را مرتب و سر وقت مصرف نمایید. همچنین لازم است در این مدت درباره کنترل و درمان دیابت با متخصص زنان صحبت کنید. درباره شیوه زایمان و اقدامات لازم در این مدت از پزشک خود مشورت بگیرید.

پس از زایمان و قبل از آن نیز به علت تغییر در مقدار ترشح هورمون ها ممکن است میزان قند خون تغییر کنند در چنین شرایطی با مشورت پزشک خود می توانید میزان انسولین خود ار تغییر دهید. برخی مادران باردار ممکن است به پری-اکلامپسیا دچار شوند. پری-اکلامپسیا باعث افزایش فشار خود و ورود پروتئین ها به ادرار می شود. از نشانه های آن می توان به تاری دید، افزایش وزن ناگهانی و تورم را نام برد. این مورد عوارض جدی به همراه دارد. اگر پری-اکلامپسیا کنترل و درمان نشود، به سکته و تشنج مادر و آسیب به جنین می شود.

پس از زایمان

مادران پس از زایمان مشکلی نخواهند داشت و می توانند نوزاد خود را در آغوش بگیرند و به آن شیر بدهند. هر 2 تا 3 ساعت یکبار شیر دهی انجام می شود. در این فواصل لازم است حتما میزان قند خون خود را اندازه بگیرند تا بر اثر شیردهی دچاد افت قند خون نشوند. دارو های کنترل قند خون معمولا پس از زایمان متوقف می شوند. در روز های پس از زایمان با کنترل قند می توان به وجود دیابت نوع 2 در مادران پی برد. در چنین شرایطی لازم است تا با متخصص مربوطه صحبت کنید.

نوزادان پس از تولد ممکن ات به مراقبت های ویژه ای نیاز داشته باشند که در چنین شرایطی در بخش ویژه نوزادان مراقبت می شوند. در این مدت لازم است از افت قند خون کودک جلوگیری شود.

در انتها می توانید سوالات خود را از دکتر مهتاب مرجانی متخصص زنان و زایمان در بخش نظرات سایت بپرسید و یا با مراجعه به پیج اینستاگرام دکتر مرجانی پست های مرتبط را مشاهده نمایید.