تغذیه بعد از سزارین؛ لیست غذاهای مفید و مضر

تغذیه بعد از سزارین اهمیت زیادی دارد، زیرا در روند بهبودی مادر و شیردهی او نقش مهمی را ایفا می ‌کند. از آنجایی که سزارین یک جراحی بزرگ به شمار می ‌رود، مادران برای بهبودی بعد از آن، علاوه بر استراحت فیزیکی به یک رژیم غذایی مناسب و متعادل نیز احتیاج دارند. مصرف غذاهای مناسب پس از سزارین می ‌تواند به کاهش التهابات و بازسازی بافت ‌ها کمک شایانی کند. پزشکان در انجمن متخصصین زنان و زایمان در ایران به بانوان پیشنهاد می ‌کنند که پس از زایمان به رژیم غذایی خود توجه کافی داشته باشند.

چرا تغذیه بعد از زایمان سزارین اهمیت دارد؟

بدن در هنگام سزارین دچار استرس فراوانی می ‌شود و فرایند بهبودی آن نه تنها شامل ترمیم برش خارجی بلکه شامل عضلات داخلی و بافت ‌ها نیز می ‌گردد. از طرفی نیز ذخایر غذایی بدن در طول دوره بارداری و جراحی کاهش چشمگیری دارد و پس از زایمان جایگزین کردن مواد معدنی، ویتامین‌ ها و پروتئین‌ های بدن ضرورت دارد. به طور کلی دلایل اهمیت تغذیه بعد از سزارین شامل موارد زیر می‌ شود.

• بازسازی بافت‌ها و ترمیم زخم‌ ها
• حمایت از شیردهی و تولید شیر
• تقویت سیستم ایمنی بدن و جلوگیری از عفونت ‌ها
• افزایش انرژی بدن برای مراقبت از نوزاد و انجام فعالیت ‌های روزانه
• بهبود هضم غذا

بعد از سزارین چه غذاهایی بخوریم؟

یکی از مهم ترین مراقبت های بعد از زایمان سزارین، رعایت تغذیه و مصرف غذاهای سالم است. به طور کلی تغذیه بعد از سزارین می ‌تواند شامل مواد غذایی زیر باشد:

مایعات و غذاهای رقیق

مصرف مایعات و غذاهای رقیق پس از زایمان سزارین حائز اهمیت است. چای بدون کافئین، آب و سوپ ‌های آبکی و رقیق مانند سوپ سبزیجات یا مرغ گزینه‌ های مناسبی هستند. همچنین پوره ‌های نرم همچون پوره سیب زمینی و ماست کم چرب نیز می ‌تواند موجب بهبود هضم غذا شود. این غذاها به پیشگیری از مشکلات گوارشی و همچنین تامین هیدراتاسیون بدن مادر پس از زایمان کمک می ‌کنند.

مصرف پروتئین

یک رژیم غذایی مناسب پس از زایمان باید حاوی پروتئین باشد. در واقع پروتئین به بهبود زخم‌ ها و ترمیم بافت‌ های بدن کمک می ‌کند. منابع خوب پروتئین شامل حبوبات، لبنیات، تخم‌مرغ، ماهی و گوشت کم‌چرب می ‌شود. این مواد غذایی انرژی مورد نیاز بدن را تامین کرده و موجب تقویت سیستم ایمنی بدن خواهند شد. همچنین پروتئین به افزایش تولید شیر در سینه‌ های مادر نیز کمک می ‌کند.

انواع ویتامین ‌ها

مصرف انواع ویتامین‌ ها در رژیم غذایی بعد از زایمان سزارین جهت تقویت سلامت مادر و تسریع روند بهبودی او اهمیت دارد. از جمله ویتامین ‌های ضروری پس از زایمان سزارین شامل ویتامین C، ویتامین D، ویتامین B12  و فولیک اسید و ویتامین  E می ‌شود.

غذاهای سرشار از فیبر

مصرف غذاهای سرشار از فیبر می ‌تواند به پیشگیری از یبوست و بهبود گوارش پس از سزارین کمک کند. حبوبات مانند لوبیا و عدس منبع عالی فیبر هستند و می ‌توانند پروتئین مورد نیاز بدن مادر را تامین کنند. غلات کامل نیز مانند برنج قهوه‌ای و جو دوسر انرژی پایدار و فیبر فراوانی دارند. با مصرف غذاهای سرشار از فیبر مانند انواع میوه‌ ها، سبزیجات و آجیل‌ ها روند بهبودی و سلامت عمومی مادر سریع ‌تر می ‌شود.

غذاهای سرشار از کلسیم

مصرف غذاهای سرشار از کلسیم پس از سزارین جهت حمایت از تولید شیر مادر و تقویت استخوان ‌ها بسیار مهم است. لبنیات مانند پنیر، ماست و شیر منابع عالی کلسیم بوده و باید در تغذیه پس از سزارین گنجانده شوند. برخی از سبزیجات و مغزها و دانه ‌ها نیز منابع عالی کلسیم هستند که نباید از آن ها غافل شوید.

غذاهای سرشار از آهن

مصرف آهن پس از زایمان نیز اهمیت زیادی دارد‌. برخی از پزشکان برای مادران مکمل‌ های آهن را نیز تجویز می ‌کنند. برخی از غذاهای سرشار از آهن که باید پس از سزارین از آن ها استفاده نمایید شامل مرغ و ماهی، گوشت قرمز، حبوبات، سبزیجات برگ سبز، مغزها و دانه ‌ها و غلات کامل می‌ شود.

غذاهای زود هضم

انتخاب غذاهای زود هضم پس از زایمان سزارین مانند ماست و پوره سیب زمینی می‌ تواند به تسریع روند بهبودی و همچنین راحتی هضم غذا کمک کند. برخی از غذاهای زود هضم شامل برنج سفید، سوپ رقیق، موز، تخم‌مرغ آب پز و نان تست می ‌شود.

مصرف میوه بعد از سزارین

مصرف میوه پس از زایمان سزارین با تامین مواد معدنی، ویتامین ‌ها و فیبر موجب فرایند بهبودی مادر و سلامت عمومی او پس از زایمان خواهد شد. برخی از میوه‌ های مفید پس از زایمان سزارین شامل موز، سیب، توت فرنگی، پرتقال و انگور می‌ ‌شود.

بیشتر بخوانید: بارداری بدون دخول

بعد از سزارین چه غذاهایی نخوریم؟

مصرف برخی غذاها پس از زایمان سزارین سبب بروز مشکلاتی برای نوزاد و مادر شده و بهتر است که از مصرف آن ها اجتناب فرمایید. این مواد غذایی علاوه بر ایجاد مشکلات گوارشی برای مادر برای نوزاد نیز مشکل‌ساز خواهند شد. به طور کلی در تغذیه بعد از سزارین از مصرف مواد غذایی و نوشیدنی ‌های زیر اجتناب فرمایید.

غذاهای نفاخ

غذاهای نفاخ هم برای مادر و هم برای نوزاد اذیت‌کننده است و طی چند ماه اول پس از زایمان نباید آن ها را میل کرد. برخی از غذاهای نفاخ شامل حبوبات، غلات کامل، نوشیدنی ‌های کافئین‌دار و گازدار و سبزیجاتی مانند کلم می‌ شود.

غذاهای اسیدی

غذاهای اسیدی موجب بروز مشکلات گوارشی در برخی از مادران می ‌شود. غذاهای اسیدی شامل مرکبات همچون گوجه فرنگی، لیمو، پرتقال و همچنین سس ‌های حاوی گوجه فرنگی می ‌شود که مصرف آن ها موجب ناراحتی و سوزش معده خواهد شد. همچنین غذاها و سالادهای حاوی سرکه نیز جزو غذاهای اسیدی بوده و بهتر است که پس از زایمان از مصرف آن ها اجتناب نمایید.

نوشیدنی کافئین دار

مصرف نوشیدنی ‌های کافئین‌دار پس از سزارین باید با احتیاط کامل انجام گردد. کافئین می ‌تواند روی خواب تاثیر منفی بگذارد و موجب اختلال در روند شیردهی مادر شود.

الکل

الکل یکی از نوشیدنی‌ هایی است که مصرف آن پس از زایمان سزارین به هیچ عنوان توصیه نمی ‌شود، زیرا روی روند بهبودی تاثیر منفی داشته و موجب تشدید عوارض جانبی همچون التهاب می‌ شود. اگر در دوره شیردهی خود از الکل استفاده کنید، الکل به شیر منتقل شده و روی نوزاد نیز تاثیر خواهد گذاشت. بنابراین بهتر است که به طور کامل آن را از رژیم غذایی خود حذف کنید.

فست فود و سرخ کردنی

از آنجایی که غذاهای فست فود و سرخ کردنی پرچرب و پرکالری هستند، پس از زایمان به هیچ عنوان توصیه نمی‌ شوند. مصرف این غذاها مشکلات گوارشی، نفخ و غیره را در پی دارد.

نوشابه گازدار

از آنجایی که نوشابه ‌های گازدار حاوی کافئین و قند زیادی هستند، موجب افزایش قند خون شده و احساس خستگی را افزایش می ‌دهند. بنابراین بهتر است که مادران باردار بعد از زایمان تا حد ممکن از مصرف آن اجتناب کنند.

نتیجه‌ گیری

تغذیه بعد از سزارین یکی از موارد بسیار مهمی است که مادران باید به آن توجه کافی داشته باشند. معمولا پزشکان درباره رژیم غذایی سالم پس از سزارین اطلاعات کافی را در اختیارتان قرار می‌ دهند، اما شما نیز بهتر است که درباره این موضوع با پزشکتان صحبت کنید. انتخاب یک پزشک حاذق و باتجربه برای انجام زایمان سزارین اهمیت دارد تا این جراحی به بهترین نحو ممکن انجام شود و شما پس از زایمان با عوارض جانبی خاصی مواجه نشوید.