افتادگی رحم از جمله عارضه هایی است که برخی از زنان بدان دچار می شوند. این عارضه در اثر مواردی همچون تحلیل عضلات نگه دارنده رحم و مثانه یا زایمان طبیعی مکرر رخ می دهد. البته باید توجه داشته باشید زایمان طبیعی به تنهایی نمی تواند در افتادگی رحم نقش داشته باشد. بلکه زمینه های ژنتیکی نیز در این مشکل اثر گذار است. در ادامه مقاله در صدد هستیم که در خصوص افتادگی رحم مباحثی را در اختیارتان قرار دهیم. پیشنهاد می کنیم تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
افتادگی رحم چیست؟
از مهم ترین اندام هایی که در روند باروری نقش مهمی ایفا می کند رحم زنان است. در این محل نوزاد تشکیل می شود و 9 ماه ابتدایی زندگی اش را در آنجا طی می کند. به همین دلیل باید نسبت به وضعیت قرار گیری و سلامت کلی آن حساس بود. از مهم ترین عارضه هایی که احتمال دارد در این بخش ایجاد شود افتادگی رحم است.
عضلات لگن به طور کامل از رحم محافظت می کند و اطراف آن را گرفته است. در مواردی که عضلات و لیگامان های موجود در بخش لگن و اطراف رحم دچار شلی شوند و ضعیف گردند رحم دچار افتادگی می شود.
افتادگی رحم به شرایطی گفته می شود که در آن رحم جابجا شود و رحم در کنار همه ارگان های دیگر لگنی به بخش های تحتانی و داخلی مهبل وارد شوند.
علائم افتادگی رحم
زنانی که به افتادگی رحم دچار هستند علائم و نشانه های زیر در آن ها مشاهده می شود:
- بروز عفونت های مکرر و شدید در بخش های مختلف دستگاه تناسلی
- شب ادراری در زنان
- احساس قرار داشتن چیزی در دهانه واژن: افتادگی رحم باعث می شود که همواره احساس کنند که در دهانه واژن شان چیزی وجود دارد و آن از دهانه واژن خارج می شود.
- بی اختیاری ادرار: بی اختیاری ادرار تا حدی شدید است که حتی زنان در هنگام سرفه کردن یا خندیدن یا عطسه کردن احساس می کنند که مقادیری از ادرارشان از دهانه واژن تخلیه می شود.
- حس سنگینی و فشار در بخش های تحتانی شکمی
- خونریزی های غیر طبیعی: زنان در فواصل زمانی دو قاعدگی شان دائماً خونریزی می کنند یا لکه بینی دارند.
- احساس داشتن ادرار بدون توانایی دفع آن: گاهی زنان گزارش می کنند که انگاری ادرار دارم ولی زمانی که به سرویس بهداشتی می روم نمی توام آن ار تخلیه کنم.
- افزایش میزان ترشحات به نحو غیر طبیعی
- احساس درد در بخش های مختلف شکم ها و پهلو
علل افتادگی رحم
از مهم ترین عواملی که در بروز و ظهور افتادگی رحم نقش دارند موارد زیر می باشند:
- افزایش سن زنان: افزایش سن مهم ترین عاملی است که در فرسوده شدن عضلات موجود در بخش های مختلف لگنی و همچنین رحمی نقش مهمی دارد. در نتیجه عضلات نمی توانند عملکرد مناسبی را در جهت نگه داشتن رحم در محل مناسب خود داشته باشند. در نتیجه رحم دچار افتادگی یا پرولاپس می شود.
- تجربه زایمان های متعدد طبیعی
- عدم فعالیت های روزانه و افزایش کم تحرکی در طول روز
- انجام فعالیت های سنگین و پرفشار: برای مثال دختران و زنانی که ورزش های حرفه ای و سنگین از جمله وزنه بردای انجام می دهند در معرض آسیب بیشتری هستند.
- عوامل ژنتیکی و زمینه های وراثت
- یائسگی
- یبوست های مزمن: یبوست از جمله مهم ترین عارضه هایی است که منجر به آسیب جدی به عضلات کف لگنی و رحم می شود. در نتیجه این دسته از زنان در صورتی که به صورت مزمن یبوست را تجربه کنند احتمال دارد که به افتادگی رحم دچار شوند.
آیا زایمان طبیعی منجر به افتادگی رحم می شود؟
بسیاری از زنان به اشتباه فکر می کنند که زایمان طبیعی می تواند در بروز افتادگی رحمی نقش داشته باشد در حالی که اینگونه نیست. زیرا شواهد نشان می دهد که بسیاری از زنانی که تجربه زایمان های طبیعی داشته اند ابداً به افتادگی رحم دچار نشده اند. میتوان گفت علت افتادگی الزاما زایمان طبیعی نیست و اگر زایمان طبیعی به روش درست و تکنیک مناسب انجام شود ممکن است اصلا باعثافتادگی نشود
بنابراین زنانی که از ترس افتادگی رحم از انجام زایمان طبیعی انصرفا می دهند باید بدانند که تصور اشتباهی در آن ها شکل گرفته است که متخصصین این ادعا را رد می کنند.
انواع افتادگی رحم
برحسب شدت و علائم افتادگی افتادگی رحم، به 4 نوع تقسیم می شود که به شرح زیر است :
افتادگی رحم درجه 1
در این درجه از افتادگی رحم، گردن رحم جابه جا شده و به سمت کانال واژن حرکت کرده به قسمت فوقانی واژن وارد می شود.
افتادگی رحم درجه 2
در افتادگی رحم درجه 2، گردن رحم به قسمت پایینی واژن حرکت کرده ولی خارج از آن نرفته است. در واقع گردن رحم وارد کانال واژن شده است.
افتادگی رحم درجه 3
در این درجه از افتادگی رحم، رحم به پایینترین قسمت واژن می رود. همین امر سبب بیرون زدگی در ناحیه واژینال شده و گردنه رحم از دهانه واژن قابل مشاهده است. در مواردی هم گردن رحم از واژن خارج میشود.
افتادگی رحم درجه 4
این نوع افتادگی یا پرولاپس رحمی شدیدترین نوع بیماری است. دهانه رحم به طور کامل از واژن خارج میشود. این بیماری که «پروسیدنشیا» (procidentia) نام دارد، نیاز به جراحی فوری داشته و اغلب در صورت خارج شدن تمام رحم از بدن و ازدسترفتن قوای رباطهای محافظ رحم، متخصص زنان مجبور به تخلیه رحم میشود.
عوارض افتادگی رحم
از مهم ترین عارضه هایی که در پی افتادگی رحم رخ می دهد افتادگی مثانه است. به همین دلیل در نتیجه ی افتادگی مثانه زنان بی اختیاری ادرار را تجربه خواهند کرد. از سوی دیگر عفونت در بخش های مختلف جسمانی از جمله، رحم، لگن و واژن از عارضه های ناشی از افتادگی رحم و مثانه خواهند بود. عفونت ادراری از دیگر عوارض افتادگی رحم است.
افتادگی رحم چطور تشخیص داده میشود؟
فرد با مراجعه به بهترین متخصص زنان، با توجه به علائم فیزیکی، سابقه بیماری و دیگر علائم می تواند افتادگی رحم را از سایر بیماری ها تشخیص دهد. معاینه به صورت نشسته یا خوابیده صورت می گیرد که طی آن پزشک از شما می خواهد تا سرفه های محکمی انجام دهید. با بررسی وضعیت لگن چنانچه تشخیص بیماری هنوز کامل نباشد پزشک آزمایشهای زیر را تجویز می نماید :
- معاینه واژینال با وسایلی مانند اسپکولوم
- بررسی فشار داخلی شکم
- انجام سونوگرافی
- عکسبرداری با اشعه ایکس
- سونوگرافی واژینال
- اسکن امآرآی
- انجام آزمایشهای ادرار و خون برای تشخیص عفونت
- پیلوگرام وریدی برای مشخصشدن انسداد مجاری ادراری (در این روش با تزریق نوعی ماده رگها و بافتهای دچار آسیب بهراحتی در عکسبرداری مشخص میشوند.)
افتادگی رحم چگونه درمان می شود؟
روشهای مختلف درمانی و کمکی وجود دارد:
- لیزردرمانی
- استفاده از انواع دارو های استروژن دار
- جراحی به روش لاپاراسکوپی
- جراحی هیسترکتومی: در این روش زنانی که در سنین بالا هستند و شدت افتادگی رحم شان زیاد باشد، بالاجبار باید رحم به طور کامل تخلیه شود.
گاهی افتادگی با فیزیوتراپی و یا ورزش های کگل تا حدود زیادی بهبود می یابد.
البته این روش برای زنان جوانی که تصمیم به بارداری دارند معمولا انجام نمی شود. زیرا که بعد از هیسترکتومی امکان بارداری به طور کامل از بین می رود.
کلام آخر
در تمامی بخش هایی که در این مقاله آمد مهم ترین موضوعات در خصوص افتادگی رحم مورد بررسی قرار گرفت. توصیه می شود که در صورت بروز علائم افتادگی رحم در اولین فرصت به بهترین متخصصین در این زمینه مراجعه کنید تا روند تشخیص و درمان در اسرع وقت انجام شود. توصیه می شود که هرگز به پزشکانی که تخصص و مهارت های لازم تشخیصی و درمان را ندارند مراجعه نکنید زیرا که این شرایط بسیار حساس است و باید ضرورتاً توسط بهترین متخصصین انجام شود.
دکتر مهتاب مرجانی در سال ۱۳۶۷ با رتبه ۱۲ کنکور وارد دانشگاه علوم پزشکی تهران شد. وی درسال ۱۳۷۶ دوره تخصصی زنان، زایمان و نازایی را شروع کرد و از سال ۱۳۸۰ به عنوان متخصص زنان، زایمان و نازایی مشغول به کار شد. دوره تکمیلی لاپاراسکوپی را در محضر دکتر عادل شروین فرا گرفت و دوره های هیستروسکوپی، کلپوسکوپی و کربوکسی تراپی را هم به طور تکمیلی گذراند.
دکتر مرجانی عضو کمیته علمی انجمن زنان و مامایی ایران، عضو انجمن سرطانهای زنان، انجمن طب مادر و جنین و انجمن جراحان درون بین ایران است.
0 Comments