کدام یک از ترشحات واژن طبیعی و کدام غیرطبیعی است؟

غدد داخل واژن و دهانه رحم مقدار کمی مایع تولید می‌کنند. این مایع هر روز از واژن خارج می‌شود  و سلول‌های قدیمی را واژن را از بین می‌برند. ترشحات واژن کاملا طبیعی است و به بدن شما برای سالم و تمیز نگه داشتن واژن کمک می‌کند.  مقدار ترشحات واژن متفاوت است. معمولا در دوران بارداری، اگر از نظر جنسی فعال هستید یا از روش‌های پیشگیری از بارداری استفاده می‌کنید، ترشحات سنگین‌تری دارید. واژن اغلب بین دوره‌های قاعدگی (زمانی که تخمک‌گذاری می‌کنید) برای چند روز لغزنده و مرطوب است. با این حال بعضی ترشحات غیرطبیعی وجود دارد که می‌تواند نشانه عفونت باشد. در این مقاله به بررسی ترشحات طبیعی و غیرطبیعی می‌پردازیم.

چگونه تشخیص دهیم ترشحات واژن غیرطبیعی است؟

ترشحات سالم بو یا رنگ قوی ندارند. ممکن است یک رطوبت ناخوشایندی احساس کنید، اما نباید هیچ‌گونه درد یا خارش در اطراف واژن داشته باشید. هر تغییر رنگ ناگهانی در ترشحات ممکن است نشان‌دهنده عفونت واژن باشد. بنابراین باید آگاه باشید که کدام یک از ترشحات به طور طبیعی است و کدام یک طبیعی نیست. علائم هشداردهنده آشکار عفونت عبارتند از:

• تغییر رنگ یا قوام
• بوی بد ناگهانی
• مقدار زیادی ترشح غیرمعمول
• داشتن خارش خارج واژن یا درد در لگن یا شکم
• خونریزی واژن (غیرمنتظره و ناگهانی)

اگر مطمئن نیستید که ترشحات طبیعی است یا خیر، نگران نباشید و در اولین فرصت به دکتر متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.

ترشحات واژن نشانه چیست؟

علت احتمالی زیادی برای ترشح غیرطبیعی واژن وجود دارد که معمولا نشانه عفونت است. عفونت اغلب ناشی از چیزی است که تعادل طبیعی باکتری‌ها یا مخمرها را در واژن برهم می‌زند، مانند شستشوی واژن یا ممکن است از طریق رابطه جنسی منتقل شود. شایع‌ترین علل عبارتند از:

برفک

برفک واژن یک عفونت قارچی شایع است که اغلب زنان را درگیر می‌کند. ممکن است ناخوشایند یا ناراحت کننده باشد. با این حال برفک با داروی تجویز شده توسط پزشک قابل درمان است.

واژینوز باکتریایی

یکی از علل شایع ترشحات واژن BV یا واژینوز باکتریایی است. BV یک عفونت مقاربتی نیست (STI) اما می‌تواند خطر ابتلا به عفونت مقاربتی مانند کلامیدیا را افزایش دهد.

تریکومونیازیس

یک عفونت مقاربتی است که توسط انگلی به نام تریکوموناس واژینالیس (TV) ایجاد می‌شود. اگر بیمار به موقع به دنبال درمان این بیماری باشد، عفونت تا حد بسیار زیادی قابل درمان است.

سوزاک یا کلامیدیا

این دو جز بیماری‌های منقله از راه آمیزش هستند که توسط باکتری ایجاد می‌شوند. سوزاک و کلامیدیا در دهان، اعضای تناسلی، مجرای ادراری، راست روده (رکتوم) بوجود می‌آیند. شایعترین محل عفونت در زنان دهانه رحم (سرویکس) است.

تبخال تناسلی

یک عفونت مقاربتی ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس است که از طریق رابطه جنسی واژینال، مقعدی و دهانی منتقل می‌شود. این ویروس در ناحیه تناسلی تاول‎هایی ایجاد می‌کنند که حالت آبدار و عفونی دارند.

بیماری التهابی لگن

 بیماری التهابی لگن اغلب زمانی ایجاد می‌شود که باکتری های سایر عفونت ها از واژن به سایر اندام های تناسلی مانند رحم و لوله‌های فالوپ گسترش می‌یابند. معمولا درد در قسمت پایین شکم همراه با ترشحات شدید واژن که بوی بدی دارد، همراه است.

رنگ ترشحات واژن

انواع زیادی از ترشحات واژن وجود دارد که براساس رنگ و قوام آنها دسته‌بندی می‌شوند. جداکردن رنگ به تنهایی دشوار است، زیرا باید عوامل خاصی مانند سن بیمار، رفتارها، چرخه قاعدگی و سایر علائم را در نظر گرفت. اما اساس رنگ‌ها می‌توانند به معنای زیر باشند:

ترشحات زرد رنگ واژن

این ترشح معمولا طبیعی است، اما در صورتی که چند نشانه وجود داشته باشد، نشان می‌دهد که اینطور نیست. به طور کلی ترشح زرد زمانی غیرطبیعی است که، ضخیم، کلفت و بدبو باشد. این شکل از ترشحات نشانه‌ای از عفونت تریکومونیازیس است که اغلب از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود. این امر به ویژه اگر ترشحات زرد مایل به سبز باشد صادق است. اگرچه بسیاری از زنان مبتلا به کلامیدیا یا سوزاک هیچ علامتی ندارند، اما آنهایی که دارند ممکن است این نوع ترشحات را تجربه کنند.

ترشحات صورتی رنگ واژن

صورتی یک رنگ زیبا است اما دیدن آن در لباس‌هایتان می‌تواند نگران‌کننده باشد. اغلب ترشحات صورتی نشانه شروع دوره قاعدگی آینده است و جای نگرانی ندارد. با این حال ترشح صورتی گاهی اوقات نشانه خونریزی غیرمرتبط با پریود است. مانند:

• خونریزی لانه‌گزینی که می‌تواند از علائم اولیه بارداری باشد.
• خونریزی مربوط به IUD بعد از اینکه آن را تازه گذاشته‌اید یا برداشته‌اید.
• تحریک واژن مانند رابطه جنسی یا استفاده از اسباب بازی‌های جنسی
• ترشحات واژن بعد از تخمک‌گذاری

اگر قبل از شروع قاعدگی مستعد لکه بینی هستید، مقداری ترشح صورتی برای شما طبیعی است. اما اگر جدید، طولانی‌مدت یا نگران‌کننده است، با پزشک خود مشورت کنید.

ترشحات قرمز یا قهوه‌ای واژن

این دو رنگ نشانه‌ای از وجود خون در ترشحات است و لزوما مشکلی نیست. ترشحات قرمز یا قهوه‌ای اغلب به دلیل لکه‌بینی است (خون رحم یا واژن که اغلب بین دوره‌های قاعدگی اتفاق می‌افتد). همچنین می‌تواند دلایل زمینه‌ای باشد:

• سرویکیت (عفونت دهانه رحم)
• سرطان دهانه رحم
• پولیپ دهانه رحم
• سرطان آندومتری

اگر به طور ناگهانی دچار این ترشحات شدید، با پزشک خود در مورد احتمال قاعدگی غیرطبیعی یا سایر نگرانی‌ها صحبت کنید.

ترشحات زرد و سبز واژن

تریکومونیازیس ترشحات زرد یا سبز و خاکستری ایجاد می‌کند. بافت آن نازک است یا می‌تواند کف‌آلود یا حباب‌دار باشد. برای از بین بردن این عفونت پزشک یک دوز مترونیدازول یا تینیدازول تجویز می‌کند. از طرفی واژینیت التهابی پوسته پوسته (DIV) که اغلب در زنان یائسه که سطح استروژن آنها کاهش یافته است، وجود دارد. دیواره واژن آنها نازک و واژن آتروفی می‌شود که با التهاب و درد همراه است. ترشحات واژن مرتبط با DIV زرد تا سبز مایل به زرد است. DIV را می‌توان با پماد کلیندامایسین یا پماد استروئیدی در واژن درمان کرد. کرم استروژن همچنین می‌تواند خارش، سوزش و درد ناشی از آتروفی واژن را تسکین دهد.

ترشحات خاکستری واژن

این ترشح نشان می‌دهد که چیزی کاملا درست نیست. واژینوز باکتریایی شایع‌ترین علت ترشحات غیرمعمول واژن است که زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌های واژن شما به‌طور ناگهانی رشد می‌کنند. این منجر به عدم تعادل و باعث افزایش ترشح می شود. معمولا ترشحاتی رقیق، سفید مایل به خاکستری با بوی ماهی دارند. دو پماد واژینال ژل مترونیدازول و کرم کلیندامایسین می‌توانند عفونت را درمان کنند. علاوه بر این ترشح خاکستری نشانه‌ای از بیماری مقاربتی مانند سوزاک، کلامیدیا و تریکومونیازیس است. برای آزمایش STI و درمان مناسب به متخصص زنان مراجعه کنید.

ترشحات واژن بعد از تخمک گذاری

مخاط دهانه رحم بعد از تخمک‌گذاری کم و کمتر می‌شود. ترشحی که بعد از تخمک‌گذاری روی لباس زیر یا روی انگشتان‌تان مشاهده می‌کنید، ممکن است کدر و چسبناک به نظر برسد. اگر در این مرحله از چرخه خود باردار نیستید، به زودی متوجه بازگشت مخاط خشک‌تر دهانه رحم خواهید شد. به این معنی که اصلا ترشحی نمی‌بینید.

اما اگر با شریکی که اسپرم دارد یا تحت درمان باروری قرار گرفته، رابطه جنسی داشتید و اسپرم تخمک شما را بارور کرد، بدلیل افزایش سطح استروژن و پروژسترون که همراه با بارداری اولیه است، ترشحات واژن افزایش می‌یابد.

درمان ترشحات واژن

زنان می‌توانند از طریق رابطه جنسی محافظت‌نشده با شریکی که از ابتلای خود بی‌اطلاع است به عفونت مبتلا شوند. همچنین از طریق رابطه جنسی محافظت‌نشده عفونت را به شریک خود انتقال دهند. اگر برای عفونت واژن تحت درمان هستید، شریک جنسی هم باید به صورت همزمان با شما تحت درمان قرار بگیرد.

دکتر متخصص زنان و زایمان معاینه لگنی از جمله آزمایش ترشحات واژن برای تعیین علت علائم انجام می‌دهد. همچنین ممکن است در مورد علائم، فعالیت جنسی و چرخه قاعدگی سوالاتی بپرسد. در صورت لزوم نمونه‌هایی از ترشحات به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. درصورتی که پزشک دلیلی برای نگرانی داشته باشد، آزمایش پاپ اسمیر یا سایر آزمایش‌ها را برای بررسی HPV یا سرطان دهانه رحم انجام دهد.

هنگامی که دکتر علت را متوجه شود، با بیمار برای تعیین دوره درمان همکاری می‌کند. ممکن است به سادگی با آنتی بیوتیک یا درمان عفونت قارچی حل شود. اگر مشکل یک STD باشد، پزشک مشکلات جنسی بیمار را درمان خواهد کرد. بیمار باید تمام داروهای خود را مصرف کند تا به طور کامل بهبود یابد. اگر مشکل به دلیل یائسگی باشد، پزشک به احتمال زیاد کرم واژینال استروژن تجویز می‌کند.